The University of Chicago Library The University of Chicago Library Italian Women Writers homepage Italian Women Writers homepage Find Authors Find Editions Find Full-Text Titles Find Divisions (letter, preface, scene, act, etc.) Search Texts - Basic Search Texts - Advanced Help Comments The ARTFL Project homepage Electronic Full-Text Sources homepage

Alessandra Macinghi Strozzi
Lettere di una gentildonna fiorentina del secolo xv ai figliuoli esuli
Frontmatter and Commentary
Edited by Cesare Guasti
Firenze: G. C. Sansoni, 1877

LETTERA TREDICESIMA: ANNOTAZIONI


ANNOTAZIONE A

[p. 147]
La sventura toccata a' figliuoli di Matteo Strozzi era la conferma e prolungazione del bando, per sentenza del Capitano, del primo dicembre. Questo documento ci mostra come gli esuli dovessero rappresentarsi fuor del confine, e farne con pubblico instrumento la dichiarazione alla Signoria.

= In Dei nomine, amen. Anno Domini ab eius salutifera incarnatione Millesimo quadringenteximo quinquagesimo octavo, indictione VI, et die VI mensis decembris. Actum im parroffia Sancti Laurentii in Damisi, in rione Parionis civitatie Rome; presentibus testibus ad hec vocatis habitis et rogatis, presentibus domino Francisco de Maffeis scriptore appostolico at Francisco Oddi Francisci de Florentja, Rome habitantibus. Pateat omnibus evidentar hoe presens publicum instrumentum visuris leeturis et audituris, qualiter circhumspettus vir Filippus quondam Mattei de Strozzis de Florentia, prout dixit, fuit confinatus per dominum Capitaneum Populi et Balie civitatis Florentie, vighore bullettini sibi domino Capitaneo traditi a magnificis dominis Otto Custodie et Balie suprascripte civitatis. Et idcircho, volens suprascriptus Filippus parere
[p. 148]
et obbedire mandatis suprascriptorum domini Capitanei et dominorum Otto Chustodie, cum omni debita reverentia ac humanitate, omni modo via et forma quo et quibus magis et melius potuit, coram suprascriptis testibus et me notano infrascripto se representavit et representat in suprascripta civitate Romana, parocchia et regione Parionis; rogans me Lucam de Piscia notarium infrascriptum, quod de predictis publicum conficerem instrumentum.

Basterà poi ricordare (rimandando alle Storie di Giovanni Cambi), come nell'agosto precedente si fosse fatto parlamento, che al solito avea dato a' Signori balìa di fare quello volevano. E in conseguenza s confinarono molti cittadini, e a' discendenti de' confinati dal 1434 in poi (de' quali fu Matteo di Simone degli Strozzi) si crebbe il confino per altri venticinque anni, cioè sino al 1499. Ma nel gennaio si ridusse dalle cento alle cinquanta miglia, con quell'altra agevolezza di potere scrivere a Firenze, pur di non parlare delle cose di Stato. Questa è la Provvisione de' 19 gennaio 1458 ab Incarnatione:

= Plurium bonorum civium consilio et suasionibus exhortati, tum etiam sua sponte, pietatis intuitu, et ox causis ad conservationem presentis status civitatis Florentie spectantibus, permoti magnifici et potentes domini domini Priores Artium et Vexillifer iustitie Populi et Comunis Florentie, habita super predictis et infrascriptis omnibus et singulis, inter ipsos magnificos Dominos solemniter congregatos, examinatione solemni, et misso et facto inter eos partito ad fabas nigras et albas, et obtento secundum Ordinamenta dicti Comunis, die decimonono dicti mensis ianuarii; et demum ipsa eadem die, inter
[p. 149]
ipsos Dominos et alios habentes generalem baliam, vigore publici et generalis Parlamenti celebrati in civitate Florentie die undecima mensis augusti proxime preteriti, in sufficienti umero congregatos in Palatio Populi Florentini; omnibus tamen de dicta balia prius solemniter et ut moris est convocatis, premisso facto et celebrato secreto et solemni scructinio et misso partito ad fabas nigras et albas, et obtento secundum Ordinamenta dicti Comunis, vigore diete balie auctoritatis et potestatis eis concesse a dicto Parlamento, et omni modo, via et forma quibus melius potuerunt, providerunt deliberaverunt et ordinaverunt: Quod omnibus et singulis filiis et descendentibus per lineam masculinam illorum de quibusdam familils, quorum nomina declarata fuerunt per presentem Capitaneum balie et Populi civitatis Florentie, per eius sententiam latam die prima mensis decembris proxime pretenti, relegatis interdictis et sea confinatis per dictum Capitaneum per aliam sententiam prius per eum latam, videlicet die tertiadecima mensis novembris proxime pretenti presentis anni millesimi quadringentesimi quinquagesimi octavi, seu alio tempore veriori, ad eundum et standum extra civitatem Florentie a centum miliaribus ultra civitatem predictam, ox mine intelligantur esse et sint minorata et diminuta loco predicta, et mutati et reducti confines predictorum dumtaxat ad standum extra civitatem comitatum et districtum seu territorium florentinum, in locis distantibus a civitate Florentie ultra quinquaginta miliaria, ubi voluerint; dummodo talia loca non sint de territorio fiorentino. Et ox nunc, omnes et singuli relegati et confinati predicti perinde habeantur et sint in omnibus et per omnia ac si in dicta sententia in qua dicitur de centum miliaribus dictum fuisset de quinquaginta miliaribus ultra civitatem Florentie, extra tamen
[p. 150]
territorium florentinum, ut dictum est; salvis et firmis manentibus ceteris omnibus in dictis sententiis et qualibet earum dispositis et ordinatis.=

In quanto alla facoltà di scrivere alla famiglia, trovo che Filippo ne interrogò Francesco degli Strozzi; il quale a' 7 di novembre del 59 gli rispose:

= Tu di' se da ogni uficio degli Otto s'ha 'vere licenza dello scrivere. Maisì, che s'ha avere licenza com'entra di nuovo l'uficio, imperò sempre fanno mettere bando non si possa scrivere a' confinati sanza licenza ce. E bisogna spendere qualcosa al notaio per lo partito. Sì che vedi come stiàno: cioè, del fatto della licenza non m'importa tanto,quanto fa il danaio: imperò l'uficio è sì discreto, che sempre darebbono licenza. =

ANNOTAZIONE B

Messer Otto Niccolini, che comprò il podere e la villa dell'Antella: di che vedi la nota (A) alla Lettera IV.

ANNOTAZIONE C

Isabella o Lisabetta era figliuola naturale d'Iacopo di Lionardo Strozzi, nel cui banco a Bruggia stava Lorenzo. Ella sposò questo Marco, ch'era de' Cioni. Ved. la Lettera XI.


Produced by the University of Chicago Library.
Send questions or comments about IWW to ets@lib.uchicago.edu.
PhiloLogic Software, Copyright © 2001 The University of Chicago.
PhiloLogic is a registered trademark of The University of Chicago.